Site içi Arama
Ara
Geri Dön
Gümrük Müşavir
Gümrük Müşavir
23.03.2023

Gümrüklerde Risk Unsurları

Gümrüklerde Risk Unsurları

Gümrüklerde Risk Oluşumu

Gümrük mevzuatımıza göre risk ortaya çıkması muhtemel sonuçlar bütününe geniş bir bakış açısıyla yaklaşmaktadır. İnsana dair olan her yerde risk tanımı ortaya çıkması muhtemel olduğu gibi Risklerin tanımlanması kontrol edilmesi ve önlemesi de gerekmektedir. Gümrük Mevzuatımıza göre Yapılan Fiziki Kontrollerin tamamı önceden oluşturulmuş risk havuzu veya tanımlanmış kriterler neticesinde uygulamada vücut bulmaktadır.(Yüzlerce risk kriteri mevcuttur)

Örneğin Özet beyan kontrolleri Ülke ve Gtip esaslı yapılarak eşya gelmeden önce Sistemden yükleyin mesajı vermek eşyada herhangi bir problem olmadığına dair bir risk kriterinin sonucudur. (Gy Madde 69)

Kontrollerin risk tabanlı yapılması esastır. İlgili kurumlarca kontrolü öngörülen eşyaya ilişkin bilgiler Müsteşarlığa iletilir. Müsteşarlık, Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen riskli eşyaya ilişkin sevkiyat bilgilerini ithalat kontrolünden sorumlu kurumlara iletir. Diğer kurum Kontrollerinde Gtip esaslı Risk Kriteri kontrolleri yapılarak eşyaların Sağlıklı bir şekilde ülkeye girmesi amaçlanmaktadır.(Gy Madde 181)

Transit Rejiminde Risk analizi yüksek çıkan eşyalara Memur refakati veya Ats takılarak sevkine izin verilmektedir. (Gy Madde 202)

Gelen Deniz Taşıtları Yurtdışından gelip Türkiye Gümrük Bölgesine giren ancak Türk limanlarına girmeyecek olan gemiler ihbar, şüphe, suçüstü halleri veya risk analizi kapsamında kontrole tabi tutulabilir. (Gy Madde 72.ç)

Gümrük idareleri, Uzun süre bekleyen eşyaları bu tür eşyayı durumu belirleninceye kadar eşya sahibinin risk ve hesabına gümrüğün denetimindeki uygun göreceği bir yere sevk edebilir veya söz konusu eşya sahipleri hesabına geçici depolama yeri işleticisince antrepoya kaldırılabilir. (Gy Madde 86)

Gümrüklerde Risk” deyimi nedir

Risk” deyimi, Türkiye Gümrük Bölgesi ve diğer ülkeler arasında taşınan eşyanın giriş, çıkış, transit, nakil ve nihai kullanımına ve serbest dolaşımda bulunmayan eşyaya ilişkin olarak, (Cari işlemler olarak geçer)

a) Ulusal ya da uluslararası düzeyde alınmış önlemlerin doğru bir şekilde uygulanmasını engelleyen,

b) Ülkenin mali çıkarlarını tehlikeye düşüren,

c) Ülkenin güvenlik ve emniyetine, kamu güvenliği ve kamu sağlığına, çevreye veya tüketicilere

yönelik tehdit oluşturan, (Örnek Eşyaların paletlerin Çeşme gümrük müdürlüğünde kontrol edilmesi bitki ve tabiat için zararlı maddelerin Ekosisteme zarar vermemesi  tespitini yapmak içindir) bir olayın ortaya çıkma ihtimalini ifade eder.

Risk yönetimi deyimi nedir?

Riskin sistematik olarak tanımlanması ve riskin en aza indirilmesi için gerekli olan tüm önlemlerin uygulanması amacıyla ulusal ve uluslararası kaynak ve stratejilere dayanılarak veri ve bilgi toplanmasını, risk analizi ve değerlendirilmesini, alınacak önlemlerin belirlenmesini ve uygulanmasını, bu sürecin işleyiş ve sonuçlarının düzenli olarak izlenmesi ve gözden geçirilmesini ifade eder. (Burada Kullanılan yöntem Belirli Kurallar getirilerek Kırmızı, sarı Hatların veya Ülkeye giren çıkan eşyaların hangi aralıklarla Fiziki ve belge kontrollerinin hangi durumlara göre yapılacağı amaçlanmaktadır.

Türk Gümrük İdaresinde Risk Yönetimi Süreci Nasıl İşlemektedir?

Ticaret Bakanlığınca uluslararası ticaretin yasal zeminde gerçekleşmesi amaç ve hedefi doğrultusunda, bir taraftan ticareti kolaylaştırma yönünde düzenlemeler ve uygulamalar yapılırken diğer taraftan yasadışı ticareti engelleme gibi önemli bir görev de yerine getirilmektedir. Bu kapsamda gümrük idaresindeki işlemlerin mümkün olduğu ölçüde hızlanması, idarelerdeki yığılmaların önlenmesi ve dış ticaret erbabına kaliteli ve hızlı hizmet sunulması amacıyla risk analizi ve hedefleme teknikleri kullanılmaktadır.

Bu nedenle gümrük mevzuatının doğru bir şekilde uygulanmasını engelleyen, ülkenin mali çıkarlarını tehlikeye düşüren ya da diğer şekillerde bir tehdit oluşturan olayların ortaya çıkma ihtimali dikkate alınarak, risklerin sistematik olarak tanımlanması ve en aza indirilmesi için gerekli olan önlemlerin uygulanması amacıyla ulusal ve uluslararası kaynak ve stratejilere dayanılarak veri ve bilgiler toplanmaktadır.(Risk Tabanında Yüzlerce Risk Analiz Notları ve Uyarı Mesajları vardır)

Toplanan bu veri ve bilgilerin risk analizi ve değerlendirilmesi yapılmakta, buna göre alınacak önlemler belirlenmekte ve uygulanması sağlanmakta, ayrıca bu sürecin işleyiş ve sonuçları düzenli olarak izlemekte ve gözden geçirilmektedir.

Örneğin; Dava sürecinde olan (Sipesifik Ceza Konusu olması halinde Kaçakçılık vb) bir firma Mahkeme kararı lehine sonuçlanana kadar Gümrüklerde Kırmızı hattan işlem görmeye devam edecektir.

Riskli Ürün İthalat Grupları

Örneğin;

• Uzakdoğu ülkelerinden gerçekleştirilen ithalatlar,

• Çin Halk Cumhuriyetinden gerçekleştirilen ithalatlar,

• Elektronik eşya ithalatları,

• Belirli bir fasıl ve/veya GTİP’lu eşya ithalatları,(Cep telefonu aksam parçaları Yeşil hat olsa bile fiziki kontrole düşmektedir)

• Dokuma kumaş ithalatları,

• Örme kumaştan mamul tekstil ürünü ithalatları,

• Dahilde işleme izin belgeleri,

• LCD televizyon ithalatları,

• Belirli bir markalı ürün ithalatları,

• Belirli ülke menşeli ürün ithalatları,

• Kişinin tüm ithalatları (İthalat hacmi düşük ise), Gibi konular denetim alanı olarak sıralanabilir.

Risk Yönetiminde Kullanılan Kontrol Türleri Nelerdir?

Veri işleme teknikleri kullanılarak yapılan risk analizi ve değerlendirmesi sonucunda, risk kriterleri ile öncelikli gümrük kontrol alanları veya işlemleri belirlenmektedir.

Bu süreç sonucunda riskli görülen işlemler bilgisayar sistemi üzerinden sarı, mavi ve kırmızı hatlara yönlendirilmektedir. Gümrük kontrolleri de bu doğrultuda gerçekleştirilmektedir.

Kırmızı hat; eşyanın muayenesi ile birlikte belge kontrolünün de yapıldığı hattır.

Sarı hat; muayeneye gerek görülmeksizin eşyaya ait beyanname ve eklerinin doğruluğunu ve birbiriyle uygunluğunun kontrol edildiği hattır.

Mavi hat; yetkilendirilmiş yükümlü sertifikasına veya Bakanlıkça belirlenen onaylanmış kişi statüsüne sahip kişilerin yararlandığı ihracatta, eşyanın tesliminden önce belge kontrolüne veya muayeneye tabi tutulmadığı hattır.

Yeşil hat; eşyanın belge kontrolüne veya muayeneye tabi tutulmadığı hattır.

Gümrüklerde Risk Yönetiminin İşlevi ve Faydaları Nelerdir?

Gümrüklerde risk yönetiminin işlevi gümrüklerdeki risklerin nitelik ve niceliğini saptayarak, ortaya çıkan bu risklerle mücadele etmek için uygun tür ve düzeyde gümrük kontrol faaliyetlerinin belirlenmesidir. Bu yolla, “yüksek risk” içeren işlemlere yönelik olarak kontroller yapılmaktadır. Bu şekilde yapılan kontroller yasal yollarla gümrükte işlem yapan gerçek ve tüzel kişilerin yaşadığı sevkiyat gecikmeleri, iş ve seyahat maliyetleri gibi sorunları azaltmaktadır. Diğer taraftan risk yönetimi ile yasal ticaretin kolaylaştırılması, zamanında müdahale ile gümrük suçları ve kaçakçılıkla etkin bir şekilde mücadele edilmesi, vergilerin etkin bir şekilde toplanması, dış ticaret mevzuatının adil ve standart bir şekilde uygulanmasının sağlanması ve kaynak yönetiminde etkinlik elde edilmesi sağlanmaktadır.


Diğer Makale Yazıları
23.11.2023
İthalatta Maliyet Düşürme Yöntemleri
İthalatta Maliyet Düşürme Yöntemleri
23.11.2023
Gümrüklerde Nihai Kullanım İşlemleri
Gümrüklerde Nihai Kullanım İşlemleri

7/24 İletişim Hattı
Eğitimlerimiz
Danışmanlık
Online Test Portalı
Üye Ol
İletişim
Esentepe Mahallesi, Dostlar İş Merkezi, Büyükdere Cd. No:113 115 D:Kat:8 D:8 Şişli - İstanbul
Tel :0212 909 3965 Whatsapp :0538 456 45 35

E-Mail :info@ktgegitim.com
www.ktgegitim.com ETBİS sistemine kayıtlı bir kuruluştur
Copyright © Tüm hakları KTG Eğitim'e aittir.