Site içi Arama
Ara

Gümrük Mevzuatı Açısından İdarenin İtirazları Zımmen Reddi Halinde Yapılacak İşlemler

Gümrük Mevzuatı Açısından İdarenin İtirazları Zımmen Reddi Halinde Yapılacak İşlemler

Zımmi Red Nedir ?

Genel olarak İdarelerin almış olduğu kuralların tamamı yazılı olmak zorundadır, ancak idarelerin susma hakkını kullanması şeklinde tanımlayabileceğimiz eylemsizlikleri Zımmen red olarak tanımlanabilir .

Bilindiği üzere ; Vergi usul kanunun 377. maddesi uyarınca Mükelleflere karşı kesilen vergilere ve cezalara karşı Vergi mahkemelerinde direk dava konusu yapılabilme imkanı bulunmakta iken , Gümrük Mevzuatı uyarınca Yükümlülere tebliğ edilen gümrük vergi ve alacaklarına karşı söz konusu alacakların dava konusu edilebilmesi öncelikle belli idari yolların tüketilmesine bağlanmış olup bu   yolların tüketilmeden dava açılması durumunda idari merci tecavüzüne neden olmaktadır.

Gümrük Kanunun 6.Madde / 2. Fıkrasındaki hükmüne göre

‘’ Gümrük idareleri, söz konusu talebe ilişkin başvurunun kendilerine ulaştığı tarihten itibaren 30 gün içinde karar alırlar. Verilen kararlar başvuru sahibine yazılı olarak tebliğ edilir. Gümrük idareleri tarafından bu süreye uyulması mümkün değilse, belirtilen süre aşılabilir. Bu durumda, söz konusu idareler, yukarıda belirlenen sürenin dolmasından önce başvuru sahibine süre aşımını haklı kılan gerekçeler ile talep hakkında karar vermek için gerekli gördükleri ek süreyi de belirterek bilgi verirler’’ şeklindedir.

Gümrük Kanunun bu hükmü olmasına rağmen ; İdarelerin bu süre içerisinde sessiz kalıp yükümlüsüne İtiraza ilişkin kararı tebliğ etmediği durumlarda bulunmakta, bu şekilde itirazı Zımmen red etmiş saymaktadır.

Yükümlü veya temsilcisi yapmış olduğu itiraz başvurusuna karşı 30 günlük süre zarfında idarece bir karar alınmayıp tebliğ edilmeyen itirazına karşı idarenin tutumunu Zımmen red sayarak Gümrük kanunun 242. maddesi uyarınca 15 gün içinde bir üst makama idari itirazda bulunmak suretiyle hak arama yoluna devam edebilir.

Bu şekilde Gümrük idaresine karşı yapılan ve zımmen red sayılan itirazlar bir üst makam olan yetkili bölge müdürlüğüne yapılmaktadır ; Bölge müdürlüğü tarafından başvurunun yapıldığı tarihten itibaren 30   gün   içinde   karara   bağlanıp yükümlüye tebliği gerekir, bu süre içerisinde Bölge müdürlüğü bir karar alıp işlem yapmamış ise , Yükümlü İtiraz başvurusunun Bölge Müdürlüğünce de Zımmen Red edildiğini sayararak dava yoluna gidebilmektedir.


Peki İdarelerin Zımmen Reddi durumunda ne kadar sürede dava yoluna gidilmesi gerekmektedir ?

Bu husus 2577 sayılı İdari Yargılama Usul kanunumuzun İdari Makamların sükutu başlığı altında hüküm bulmuştur.

‘’Otuz gün içinde bir cevap verilmezse istek reddedilmiş sayılır. İlgililer otuz günün bittiği tarihten itibaren dava açma süresi içinde, konusuna göre Danıştay’a, idare ve vergi mahkemelerine dava açabilirler. Otuz günlük süre içinde idarece verilen cevap kesin değilse ilgili bu cevabı, isteminin reddi sayarak dava açabileceği gibi, kesin cevabı da bekleyebilir. Bu takdirde dava açma süresi işlemez. Ancak, bekleme süresi başvuru tarihinden itibaren dört ayı geçemez. Dava açılmaması veya davanın süreden reddi hallerinde, otuz günlük sürenin bitmesinden sonra yetkili idari makamlarca cevap verilirse, cevabın tebliğinden itibaren altmış gün içinde dava açabilirler.’’

İYUK . 10. Maddesinde açıklanan hükümleri 3 başlık altında izah etmek yerinde olacaktır.

1- İDARENİN 30 GÜN İÇİNDE CEVAP VERMEMESİ DURUMU .

Üst makam olarak Bölge müdürlüğüne yapılan itirazlarda 30 gün içinde cevap alınmayıp zımmen red sayılan hallerde 30 günün sonunda dava açma süresi olan en geç Vergi mahkemelerinde 30 gün , Danıştay ve İdare Mahkemlerinde 60 gün içinde dava yoluna gidilmesi gerekmektedir .Aksi durumda süre bakımından hak kaybı yaşanacak olup bu sürelerden sonra   açılan   davalarda   yetkili   mahkemece usulun esastan önce gelmesi sebebiyle dava red edilecektir.

2- İDARENİN CEVAP VERME SÜRESİ OLAN 30 GÜN İÇİNDE KESİN OLMAYAN BİR KARAR İLE CEVAP VERMESİ DURUMU.

Yükümlü bu kararı red sayıp Vergi mahkemlerinde 30 gün , Danıştay ve İdare Mahkemelerinde 60 gün içinde dava yoluna gidebilir , bununla birlikte yükümlü İlk itiraz başvurusu yaptığı tarihten itibaren 4 ay beklemek isteyebilir , bu süre içerisinde idareden bir karar çıkmaması durumunda 4 ay sonunda zımmi red sayılarak 4 aylık sürenin bittiği günü takip eden gün itibari ile yine davanın konusuna göre yetkili mahkemelere açılması gereken süreler içinde dava yoluna gidilebilir.


3- YÜKÜMLÜ TARAFINDAN BİR ŞEKİLDE DAVA AÇILAMAMASI VEYA AÇILAN DAVANIN SÜRELERDEN DOLAYI USULEN REDDİ VE İDARENİN BİR SÜRE SONRA KARAR ALIP TEBLİĞ ETMESİ DURUMU.

Bu hükmün İYUK nun bir şekilde kaybedilen hakkın tekrar aranılması için Yükümlü lehine getirmiş olduğu ek bir hak arama kolaylığı olduğunu düşünmekteyim. Bu haktan faydalanmak için İdarenin daha sonra itiraza ilişkin verdiği karara karşı tebliği tarihinden itibaren 60 gün içinde dava açılması gerekmektedir.

SONUÇ:

3 .başlıktaki Yükümlü lehine olan hüküm hariç olmak üzere ; itirazlara karşı İdarenin zımmi red hallerinde süresinde dava yoluna gidilmemesi açılan davalarda görevli mahkemenin dava konusu uyuşmazlığın Esas yönden incelemesine geçemeyip usulen reddine karar vermesine sebep olacak , haklı ve yerinde olduğu düşünülen uyuşmazlıklar için hak arama yolunun kaybedilmesine yol açacaktır. Bu sebeple Firmalarımızın İdari uyuşmazlıklarda belirtilen işlemlere ilişkin gerek temsilcileri olan Gümrük Müşavirleri gerekse daha sonra İdari işlemi dava yoluna taşıyacak Avukatları ile birlikte süreçleri takip etmeleri gerekli olup; Sonuç itibari ile de uyuşmazlık tarafları için hukuki bazı sonuçlara sebep verdiğinden hakların kullanılması için Zımmi red uygulamasının ayrıca önem arz ettiğinin unutulmaması gerekmektedir.

Kaynak:

4458 sayılı Gümrük Kanunu.

2577 Sayılı İdari Yargılama Usul Kanunu. 213 sayılı  Vergi Usul Kanunu.


Diğer Makale Yazıları
Şirketlerin Yıl Sonu Transfer Fiyatlandırmalarının İthal Eşyasının Gümrük Kıymeti ilişkisine Etkisi Hakkında
Şirketlerin Yıl Sonu Transfer Fiyatlandırmalarının İthal Eşyasının Gümrük Kıymeti ilişkisine Etkisi Hakkında
5607 Sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu Kapsamında Uygulanan Müsadere Yaptırımına Genel bir bakış
5607 Sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu Kapsamında Uygulanan Müsadere Yaptırımına Genel bir bakış
Dava Konusu Yapılan Gümrük Uyuşmazlıklarında Yürütmenin Durdurulması Talebinin Önemi
Dava Konusu Yapılan Gümrük Uyuşmazlıklarında Yürütmenin Durdurulması Talebinin Önemi

7/24 İletişim Hattı