Site içi Arama
Ara

Güney Kore Serbest Ticaret Anlaşması Uygulamasında Üçüncü Ülke Faturaları Üzerine Yapılan Menşe Beyanlarının Kabulüne Son Verildi

Güney Kore Serbest Ticaret Anlaşması Uygulamasında Üçüncü Ülke Faturaları Üzerine Yapılan Menşe Beyanlarının Kabulüne Son Verildi

Özet

Türkiye-Güney Kore Serbest Ticaret Anlaşması kapsamında Güney Kore'den ithal edilecek eşyaya tercihli rejim uygulanabilmesi için Türkiye - Güney Kore Serbest Ticaret Anlaşması Çerçevesindeki Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmeliğin Ek-3’üne uygun ihracatçı tarafından fatura, teslimat notu veya herhangi bir ticari belge üzerine yapılan “menşe beyanı” nın gümrük idarelerine ibraz edilmesi gerekmektedir. Ancak, Risk Yönetimi, Tasfiye ve Döner Sermaye Genel Müdürlüğünce yapılan incelemelerde, Güney Kore menşeli ve çıkışlı olup ticaret yapılan ülkesi farklı olan beyannamelerin ekinde üçüncü ülke faturaları üzerine yapılan menşe beyanları başta olmak üzere geçerli olmayan menşe beyanlarının tercihli ticarette kullanıldığı anlaşılmış ve firmalara para cezası uygulaması yoluna gidilmişti.

Gümrükler Genel Müdürlüğünün 2019/06 sayılı iç Genelgesiyle gümrük idaresine sunulan veya ithalatçı firma kayıtlarında bulunan;

1- Güney Kore'deki yerleşik ihracatçısı tarafından fatura, teslimat notu veya çeki listesi gibi ticari belge üzerinde Güney Kore'deki yerleşik firmanın yaptığı menşe beyanı,

2- Konşimento üzerinde Güney Kore'deki yerleşik ihracatçısı tarafından yapılan menşe beyanı,

3- Güney Kore’deki yetkili mercilerce düzenlenmiş menşe şahadetnamesi üzerinde Güney Kore'deki yerleşik ihracatçısı tarafından yapılan menşe beyanı belgelerin varlığı durumunda, bu belgelerin Sonradan kontrol sonucunun olumlu olması halinde gümrük vergileri kaldırılmış/geri verilmiş, tahsil edilmemiş ceza kararları ise iptal edilmiştir.

Ancak aradan 4 yıldan fazla bir zaman geçtikten sonra Güney Kore STA Üçüncü Ülke Faturaları üzerine yapılan Menşe Beyanları konulu 2019/06 sayılı İç Genelge hüküm ve uygulamaları, Gümrükler Genel Müdürlüğünün 15.02.2024 tarihli ve 2024/5 sayılı Genelgesi ile yürürlükten kaldırılmıştır. Makalemizde bu konudaki gelişmeler anlatılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Serbest Ticaret Anlaşması (STA), menşe beyanı, menşe ispat belgeleri, Serbest Ticaret Anlaşması Çerçevesinde Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik.


1. Giriş

Serbest Ticaret Anlaşması (STA) iki ya da daha fazla ülke arasında, ticareti etkileyen tarife ve tarife dışı engellerin kaldırılarak, taraflar arasında bir serbest ticaret alanı oluşturulmasını sağlayan, ancak taraf ülkelerin üçüncü ülkeler ile ticaretlerinde mevcut ulusal düzenlemelerini sürdürmesine izin veren anlaşmalardır.

Ülkemizle Güney Kore arasındaki Serbest Ticaret Anlaşması (STA) kapsamında Taraflar arasındaki mal ticaretinin kademeli olarak serbestleştirilmesine ilişkin “Mal Ticareti Anlaşması” 1 Mayıs 2013 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Anlaşmanın yürürlüğe girişiyle ülkemiz tarife satırlarının %65’inde, Kore tarafı %80’inde gümrük vergilerini sıfırlamıştır. Ülkemizden Güney Kore’ye ihracata konu ürünlerin Anlaşma kapsamında tabi tutulacağı gümrük vergisi düzenlemelerine “Kore Listesi”nde; Güney Kore’den ülkemize ithalata konu ürünlerin Anlaşma kapsamında tabi tutulacağı gümrük vergisi düzenlemelerine “Türkiye Listesi”nde yer verilmektedir.

2. Türkiye - Güney Kore Serbest Ticaret Anlaşması Çerçevesindeki Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik

Konuya ilişkin olarak Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan ve İthalat Rejim Kararında (İRK) değişiklik yapan 2013/4635 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına ek Karar ile söz konusu STA'ya ek Menşe Kuralları ve Menşe İşlemlerine İlişkin Protokol hükümlerini mevzuatımıza aktarmak amacıyla hazırlanan "Türkiye–Güney Kore Serbest Ticaret Anlaşması Çerçevesindeki Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik" 30 Nisan 2013 tarihli ve 28633 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak 1 Mayıs 2013 tarihi itibariyle uygulamaya konmuştur. Anılan Yönetmeliğin 4. maddesinin (h) bendinde Menşe beyanı tanımı yer almaktadır. Buna göre Menşe Beyanı; İhracatçı tarafından fatura, teslimat notu veya herhangi bir ticari belge üzerinde belirtilen, ilgili ürünlerin teşhislerini mümkün kılmayı yeterli ayrıntıda tanımlayan metni Yönetmeliğin ek-3’te yer alan usulüne uygun olarak yapılan beyanı ifade etmektedir. Menşe ispat belgesi ise Menşe beyanını ifade etmektedir. Yönetmeliğin 3 numaralı Ekindeki Menşe Beyanı metni aşağıda gösterilmektedir. Menşe Beyanı Metni: The exporter of the products covered by this document declares that, except where otherwise clearly indicated, these products are of ... [1] preferential origin.[2] (Yer ve Tarih)

(İhracatçının imzası ve beyanı imzalayan kişinin adı ve soyadı okunaklı şekilde yazılır.)

[1] Ürünlerin menşei belirtilir.

[2] Belge üzerinde bilgi mevcutsa bu bilgiler ihmal edilebilir.

Eşyanın Güney Kore menşeli olup olmadığı konusunda Yönetmelik ekinde yer alan bu Menşe Beyanı önem arz etmektedir.

3. Güney Kore STA’nın Uygulanmasına Yönelik Bakanlıkça Yayınlanan Genelge

Ticaret Bakanlığınca 08.05.2013 tarihinde Güney Kore STA’nın nasıl uygulanacağına yönelik olarak Genelge yayınlanmıştır. Buna göre Genelgede özetle; “Güney Kore'den ithal edilecek eşyaya tercihli rejim uygulanabilmesi amacıyla ibraz edilebilecek ve kabul edilebilecek tek menşe ispat belgesi Güney Kore'deki tüm ihracatçılar tarafından düzenlenebilecek olan metni Yönetmeliğin 3 no’lu ekinde yer verilen menşe beyanıdır.

Menşe beyanına asıl olarak, eşya için kesilmiş olan satış faturası üzerinde yer verilmesi gerekmektedir. Bununla birlikte, eşyaya ilişkin bir teslimat notu (delivery note) veya başka herhangi bir ticari belge (örneğin çeki listesi-packing list) üzerinde bulunulan menşe beyanları da kabul edilecektir.

Üçüncü bir ülkede yerleşik bir şirket tarafından veya söz konusu şirketin hesabına çalışan bir ihracatçı tarafından düzenlenen satış faturaları kabul edilecektir.

Ancak bu hallerde de ilgili menşe beyanlarının, eşyanın Güney Kore'deki ihracatçısı tarafından düzenlenmiş olması gerekmektedir.

Bu tür durumlarda, üçüncü bir ülkede yerleşik bir şirket tarafından veya söz konusu şirketin hesabına çalışan bir ihracatçı tarafından düzenlenen satış faturasında yer verilen menşe beyanları kabul edilmeyecek olup, eşyanın Güney Kore'deki ihracatçısı tarafından eşyaya ilişkin bir teslimat notu (delivery note) veya başka herhangi bir ticari belge (örneğin çeki listesi-packing list) üzerinde bulunulan menşe beyanları kabul edilecektir.” ifadelerine yer verilmektedir.

4. Güney Kore Menşeli ve Çıkışlı eşya İthalatında Geriye Yönelik Ek Tahakkuk ve Ceza Uygulanması

“Türkiye Cumhuriyeti ile Kore Cumhuriyeti Arasında Mal Ticareti Anlaşması” dahilinde taraf ülkeler menşeli eşyaların gümrük verilerinin indirilmesi veya sıfırlanması amaçlanmıştı.

“Türkiye-Güney Kore STA Çerçevesindeki Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik” kapsamında da Anlaşmanın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar açıklanmış ve bu çerçevede ithalatçı firmalar tarafından Güney Kore menşeli ve Anlaşma kapsamında yer alan ürünlerin ithalinde indirimli veya sıfır vergi oranları uygulanarak işlem yapılmıştı.

Ticaret Bakanlığı Risk Yönetimi, Tasfiye ve Döner Sermaye Genel Müdürlüğü yazmış olduğu talimat yazı üzerine Gümrük İdarelerince yapılan incelemeler sonucunda ; Kore muafiyeti ile işlem gören beyannamelere ilişkin Kore Menşe Beyanının eşyanın Güney Kore’deki ihracatçısı tarafından düzenlenmiş olması şartını taşımadığından oluşan fark vergiler ile vergilerden kaynaklanan cezaların 4458 Sayılı Gümrük Kanunu’nun 234/1. ve 197/2. maddeleri ile 3065 Sayılı KDV Kanunu’nun 51. ve 48. maddeleri gereğince Ceza Kararları ile Ek Tahakkuk Kararları düzenlenmiştir. Gümrük vergi farkı ve para cezası uygulanma gerekçesi olarak Kore menşeli eşyanın beyanında indirimli veya sıfır vergi uygulanmasını sağlayan belge olan Menşe Beyanı Belgesinin Güney Kore’deki ihracatçısı tarafından düzenlenmemiş olması gösterilmiştir. Güney Kore’den STA kapsamında eşya ithal eden İthalatçı Firmalara geriye yönelik olarak yapılan bu ek tahakkuk ve ceza kararları meblağlarının dikkat çekici miktarlara ulaşması bu ithalatı yapan dış ticaret firmaları nezdinde rahatsızlık yaratmıştır. Bunun üzerine başta ithalatçı firmaların ithal işlemlerini dolaylı temsilci olarak yapan Gümrük Müşavirliği Derneklerince ve İthalatçı Firmaların kayıtlı ve üye olduğu bazı Dernek Yönetimlerince konu Ticaret Bakanlığına intikal ettirilme durumunda kalınmıştır.

5. Gümrük Müşavirliği Derneklerince konunun Ticaret Bakanlığına iletilmesi

Beş ilde faaliyette bulunan Gümrük Müşavirleri Dernekleri 24.05.2019 tarihli dilekçe ile Ticaret Bakanlığına bağlı Gümrükler Genel Müdürlüğüne başvurmuşlardır. Verilen dilekçede özetle; “İki ülke arasında yapılan anlaşmanın amacı taraf ülke menşeli ürünlerin ticaretinde vergilerin indirimli ve sıfırlanmış olarak ticaretidir. Alınan ek tahakkuk ve para cezası kararlarında verilen bilgilere göre ithal edilen eşyaların Güney Kore menşeli olduğu yönünde hiçbir tereddüt olmadığı anlaşılmaktadır. Dolayısıyla, Anlaşmanın esasına ilişkin bir aykırılık olmadığı da açıktır. Burada, eşyanın menşeini tevsik eden belgenin taraf ülke yerine ticaret yapılan farklı bir ülke tarafından (Örneğin Hollanda) düzenlenmiş olması eşyanın Güney Kore menşeili olduğu gerçeğini değiştirmemekle birlikte sadece usulden kaynaklı bir hatanın olduğunu göstermektedir. Ancak vergi ve ceza uygulaması bu usul hatası yerine menşe ispatını tamamen yok sayarak sanki eşya Kore menşeli değilmiş esasına dayandırılmaktadır. Kaldı ki, Güney Kore menşeli ve çıkışlı olmakla birlikte farklı ülkelerden ticaret yapılan durumlarda Güney Kore firmalarının ticaret yapılan yani Türkiye’deki ithalat için faturayı tanzim eden ülkelere mahsus düzenlemiş oldukları “çeki listeleri veya teslimat notları” üzerine menşe beyanlarını düzenledikleri de Güney Kore tarafından ithalatçı firmalara gönderilmiş olan bu belgelerden anlaşılmaktadır. Dolayısıyla bu belgelerin ticaretin yapıldığı anda Kore tarafından düzenlenmiş olduğu göz önüne alındığında, Anlaşmanın uygulanmasına yönelik Yönetmeliğin 19 ve 21 inci maddelerinde belirtilen menşe beyanlarının Taraf ülke tarafından düzenlenmiş olma şartı yerine getirilmektedir. Kaldı ki, aynı Yönetmeliğin “Üçüncü Ülkelerde Düzenlenmiş Faturalar” başlıklı 31 inci maddesinde bahsedilen; “satış faturasının üçüncü ülkede yerleşik firma tarafından düzenlendiği durumlarda da eşyanın bu Yönetmelik hükümlerini yerine getirmesi koşuluyla menşe beyanlarının kabul edileceği” açık hükmü yer almaktadır...” ifadelerine yer verilerek,

Gümrükler Genel Müdürlüğünden; incelenmekte olan ve menşe beyanı Güney Kore firması tarafından düzenlenmediği gerekçesiyle ek tahakkuk ve para cezası uygulamasına tabi tutulmakta olan ithalat işlemleri için; bizzat Güney Kore firmalarınca düzenlenmiş gerek ticaret yapılan ülke firması adına gerek ülkemiz ithalatçısı adına ve ticaretin yapıldığı dönemde düzenlenmiş olduğu Güney Kore yetkili makamlarınca da tevsik edilen menşe beyanlarının bağlantınız gümrük müdürlüklerine sunulması halinde menşe esaslı anlaşmanın amacına ve ruhuna uygun olarak vergi ve ceza uygulanmaması talep edilmiştir.

Gümrük Müşavirleri Dernekleri dış ticaret erbabının yaşadığı mağduriyetlerin giderilmesini teminen 24.05.2019 tarihli yazılarının ivedilikle değerlendirilip çözüme kavuşturulması için bu defa 22.07.2019 tarihinde yeniden Ticaret Bakanlığı Gümrükler Genel Müdürlüğüne yazılı başvuruda bulunmuşlardır. Bu yapılan girişimlere göre Bakanlıktan uygulamanın yeniden değerlendirilmesi ve halihazırda geçmişe yönelik kesilen ek vergi tahakkuk ve cezaların kaldırılması talep edilmiştir.

6. Risk Yönetimi, Tasfiye ve Döner Sermaye Genel Müdürlüğünün Yazısı

Bu konuda yetkili ve ilgili olarak Kore muafiyeti ile işlem gören beyannamelere ilişkin Kore Menşe Beyanının eşyanın Güney Kore’deki ihracatçısı tarafından düzenlenmiş olması şartını taşımadığından oluşan fark vergiler ile vergilerden kaynaklanan cezaların tahsili konusunda Gümrük ve Dış Ticaret Bölge Müdürlüklerine talimat yazmış olan Risk Yönetimi, Tasfiye ve Döner Sermaye Genel Müdürlüğü Gümrükler Genel Müdürlüğü ve Uluslararası Anlaşmalar ve Avrupa Birliği Genel Müdürlüğünce verilmiş olan görüşler ışığında yazmış olduğu yazıda özetle; Türkiye-Güney Kore Serbest Ticaret Anlaşması Çerçevesindeki Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmeliğin, Üçüncü Ülkelerde Düzenlenmiş Faturalar ile ilgili 31'inci maddesinin; ''İthalatçı taraf ülke gümrük idaresi, satış faturasının üçüncü bir ülkede yerleşik bir şirket tarafından veya söz konusu şirketin hesabına çalışan bir ihracatçı tarafından düzenlendiği durumlarda da, eşyanın bu Yönetmeliğin gerekliliklerini yerine getirmesi koşuluyla, menşe beyanlarının kabul edilebilir…'' görüşüne yer vermiştir.

7. 21.11.2019 Tarihli ve 2019/6 Sayılı İç Genelge

Güney Kore STA- Üçüncü Ülke Faturaları Üzerine Yapılan Menşe Beyanları konulu İç Genelgede; “Gümrük idaresine sunulan veya ithalatçı firma kayıtlarında aşağıda sıralanan belgelerin bulunduğu anlaşılmıştır.

1- Güney Kore'deki yerleşik ihracatçısı tarafından fatura, teslimat notu veya çeki listesi gibi ticari belge üzerinde Güney Kore'deki yerleşik firmanın yaptığı menşe beyanı.

2- Konşimento üzerinde Güney Kore'deki yerleşik ihracatçısı tarafından yapılan menşe beyanı.

3- Güney Kore’deki yetkili mercilerce düzenlenmiş menşe şahadetnamesi üzerinde Güney Kore'deki yerleşik ihracatçısı tarafından yapılan menşe beyan

Konuyla ilgili olarak firmalardan alınan geri dönüşlerin Bakanlığımızca değerlendirilmesi neticesinde söz konusu ithalatların büyük çoğunluğunun hammadde veya ara mamul eşyalar kapsamında yapıldığı ve mezkur STA’da üçüncü ülke faturalarına ilişkin özel bir hüküm bulunmasından dolayı üçüncü ülkede düzenlenen faturaların üzerine üçüncü ülkede yerleşik firmalarca yapılan menşe beyanlarının da geçerli olduğu düşüncesi ile yukarıda maddeler halinde sıralanan belgelerin gümrük idaresine ibraz edilmediği anlaşılmıştır.Bu itibarla, Güney Kore-Türkiye STA kapsamında doğrudan nakliyat ilkesine halel gelmeyecek şekilde yapılan ithalatlarda;

1. Firma kayıtlarında bulunmasına rağmen beyannamenin tescilinde gümrük idaresine sunulmayan geçerli menşe beyanlarının

2. Serbest dolaşıma giriş beyannamesi ekinde veya firma kayıtlarında mevcut olan Güney Kore’deki ihracatçı tarafından üçüncü ülkedeki firmaya yönelik olarak düzenlenen fatura üzerine yapılan menşe beyanlarının veya Güney Kore’deki ihracatçı tarafından üçüncü ülkedeki firmaya yönelik olarak düzenlenen ve yükleme ülkesi Güney Kore varış ülkesi Türkiye olan çeki listesi, konşimento, menşe şahadetnamesi gibi ticari belgeler üzerine yapılan menşe beyanlarının

3. Serbest dolaşıma giriş beyannamesi tescilinde mevcut olmayan ve mezkûr Yönetmeliğin 19. maddesi kapsamında sonradan hazırlanan menşe beyanlarının gümrük idaresine ibraz edilmesi, Gümrük idaresince söz konusu menşe beyanlarının Güney Kore makamları nezdinde mezkûr Yönetmeliğin 28. maddesine göre sonradan kontrolünün yapılması sonradan kontrol sonucunun olumlu olması halinde gümrük vergilerinin kaldırılması/geri verilmesi, henüz tahsil edilmemiş ceza kararlarının ise iptal edilmesi uygun bulunmuş olup bundan sonra mezkûr STA kapsamında yapılacak ithalat işlemlerinde geçerli menşe beyanının ibraz edilmesi hususunda azami dikkat gösterilmesi...” hususlarına yer verilmiştir.

8. 13.02.2024 Tarihli ve 2024/5 Sayılı Genelge

Güney Kore STA-Üçüncü Ülke Faturaları üzerine yapılan Menşe Beyanları konulu 2019/06 sayılı İç Genelge Gümrükler Genel Müdürlüğünün 15.02.2024/2024-5 gün ve sayılı Genelgesi ile yürürlükten kaldırılmıştır.

9. Sonuç ve Değerlendirme

Gümrükler Genel Müdürlüğü'nün 2024/5 sayılı ve 15 Şubat 2024 tarihli Genelgesi ile 2019/6 sayılı ve 21 Kasım 2019 tarihli iç Genelgesi 15 Şubat 2024 tarihi itibari ile yürürlükten kaldırılmıştır. 2019/6 sayılı ve 21 Kasım 2019 tarihli iç genelge Güney Kore serbest ticaret anlaşması kapsamında üçüncü ülke faturaları üzerine yapılan menşe beyanlarıyla ilgiliydi. 2019 yılının mayıs ayı başından itibaren Güney Kore’den serbest ticaret anlaşması kapsamında ithalat yapan çeşitli firmalara gümrük idarelerince menşe beyanı ve uyumsuzluk sebebiyle ek vergiler ve cezalar kesilmiştir. Bazı firmalara tahakkuk ettirilen ek vergi ve kesilen cezaların büyük rakamlara ulaşması konunun bu ülkeden ithalat yapan firmalar nezdinde büyümesine yol açmıştır.

Bunun üzerine başta ithalatçı firmaların İthal işlemlerinde dolaylı temsilcilik yapan gümrük müşaviri derneklerince ithalatçı firmaların üye olduğu bazı dernek yönetimlerince konu ticaret bakanlığına intikal ettirilmiştir.

Gümrük Müşavirleri Dernekleri 24 Mayıs 2019 tarihinde kaleme aldıkları müşterek dilekçeleri ile Gümrükler Genel müdürlüğüne başvurmuştur. Genel müdürlükten menşe beyanı Güney Kore firması tarafından düzenlenmediği gerekçesiyle ek tahakkuk ve para cezası uygulanmasına tabi tutulmakta olan bir ithalat işlemleri için bizzat Güney Kore firmalarınca düzenlenmiş gerek ülkemiz ithalatçısı adına ve ticaretin yapıldığı dönemde düzenlenmiş olduğu Güney Kore yetkili makamlarınca da tevsik edilen menşe beyanlarının gümrük müdürlüklerine sunulması halinde menşe esaslı anlaşmanın amacına ve ruhuna uygun olarak vergi ve ceza uygulanmaması talep edilmiştir. Bu konunun çözümüne yönelik olarak gümrükler genel müdürlüğü uluslararası anlaşmalar ve Avrupa birliği genel müdürlüğü ile risk yönetimi, tasfiye ve döner sermaye Genel müdürlüğü arasında yazışmalar yapılmıştır. Uluslararası anlaşmalar ve Avrupa birliği genel müdürlüğü ceza uygulanmaması yönünde görüş vermiştir, ayrıca menşe beyanlarının MŞ üzerine yapıldığı hallerde menşe beyanlarının kabul edilmesinin önünde bir engel bulunmadığı, bu konuda herhangi bir tereddüttün olması durumunda Güney Kore gümrüklerinden teyit isteyerek sonradan da kontrol yapılabileceği belirtilerek, firmalara ceza uygulanmamasının daha doğru olacağı görüş yazısında belirtilmiştir. Bir menşe beyanı ihracatçı tarafından ait olduğu ürünlerin ihracatı sırasında veya ait olduğu ürünlerin ithalatından itibaren iki yıl veya it- halatçı taraf ülkenin mevzuatında belirtilen süre içerisinde ithalatçı taraf ülkeye ibrazı koşuluyla ihracattan sonra hazırlanabilir hükmü dahilinde menşe beyanının iki yıl içerisinde sonradan da Güney Koreli ihracatçıya hazırlatılabileceği ve bunun ülkemiz yetkili makamlarınca kabul edilebileceği görüş olarak belirtilmiştir. Bu gelişmeler sonrasında 2019 yılının kasım ayına gelindiğinde Gümrükler Genel Müdürlüğü 21 Kasım 2019 tarihinde 2019/6 sayılı iç Genelgeyi çıkarmıştır. Bu önemli hükümler içeren İç Genelgede; "...Bölge Müdürlüklerinin konuyla ilgili yaptığı incelemeler neticesinde, üçüncü ülkedeki firma tarafından düzenlenen ve ithalat esnasında beyannameye eklenen fatura gibi ticari belgeler üzerine üçüncü ülkedeki yerleşik firmanın yaptığı menşe beyanlarının bulunduğu tespit edilmiştir.

Dolayısıyla, serbest dolaşıma giriş beyannamesi tescili sırasında mezkûr STA kapsamında geçerli bir menşe beyanı ibraz edilmediği için eksik alınan gümrük vergilerinin tahsili ile Gümrük Kanunu’nun 234/1-a maddesi gereğince para cezası uygulaması yoluna gidilmiştir.

Bununla birlikte gümrük idaresine sunulan veya ithalatçı firma kayıtlarında aşağıda sıralanan belgelerin bulunduğu anlaşılmıştır.

1- Güney Kore'deki yerleşik ihracatçısı tarafından fatura, teslimat notu veya çeki listesi gibi ticari belge üzerinde Güney Kore'deki yerleşik firmanın yaptığı menşe beyanı.

2- Konşimento üzerinde Güney Kore'deki yerleşik ihracatçısı tarafından yapılan menşe beyanı.

3- Güney Kore’deki yetkili mercilerce düzenlenmiş menşe şahadetnamesi üzerinde Güney Kore'deki yerleşik ihracatçısı tarafından yapılan menşe beyanı. Konuyla ilgili olarak firmalardan alınan geri dönüşlerin Bakanlığımızca değerlendirilmesi neticesinde söz konusu ithalatların büyük çoğunluğunun hammadde veya ara mamul eşyalar kapsamında yapıldığı ve mezkur STA’da üçüncü ülke faturalarına ilişkin özel bir hüküm bulunmasından dolayı üçüncü ülkede düzenlenen faturaların üzerine üçüncü ülkede yerleşik firmalarca yapılan menşe beyanlarının da geçerli olduğu düşüncesi ile yukarıda maddeler halinde sıralanan belgelerin gümrük idaresine ibraz edilmediği anlaşılmıştır.

Bu itibarla, Güney Kore-Türkiye STA kapsamında doğrudan nakliyat ilkesine halel gelmeyecek şekilde yapılan ithalatlarda;

1. Firma kayıtlarında bulunmasına rağmen beyannamenin tescilinde gümrük idaresine sunulmayan geçerli menşe beyanlarının

2. Serbest dolaşıma giriş beyannamesi ekinde veya firma kayıtlarında mevcut olan Güney Kore’deki ihracatçı tarafından üçüncü ülkedeki firmaya yönelik olarak düzenlenen fatura üzerine yapılan menşe beyanlarının veya Güney Kore’deki ihracatçı tarafından üçüncü ülkedeki firmaya yönelik olarak düzenlenen ve yükleme ülkesi Güney Kore varış ülkesi Türkiye olan çeki listesi, konşimento, menşe şahadetnamesi gibi ticari belgeler üzerine yapılan menşe beyanlarının,

3. Serbest dolaşıma giriş beyannamesi tescilinde mevcut olmayan ve mezkûr Yönetmeliğin 19 uncu maddesi kapsamında sonradan hazırlanan menşe beyanlarının gümrük idaresine ibraz edilmesi,

Gümrük idaresince söz konusu menşe beyanlarının Güney Kore makamları nezdinde mezkur Yönetmeliğin 28 inci maddesine göre sonradan kontrolünün yapılması, Sonradan kontrol sonucunun olumlu olması halinde gümrük vergilerinin kaldırılması/geri verilmesi, henüz tahsil edilmemiş ceza kararlarının ise iptal edilmesi uygun bulunmuş olup bundan sonra mezkur STA kapsamında yapılacak ithalat işlemlerinde geçerli menşe beyanının ibraz edilmesi hususunda azami dikkat gösterilmesi gerekmektedir..." hususlarına yer verilmiştir.

Bu İç Genelge 2024 yılının 13 Şubat tarihine kadar yürürlükte iken bu defa 2024/5 sayılı Genelge ile 13 Şubat tarihi itibariyle yürürlükten kaldırılmıştır. 2024/5 sayılı Genelge sadece 2019/6 sayılı İç genelgenin kaldırıldığını belirtmektedir. Kaldırılma nedeni olarak herhangi bir açıklama yapılmadığı görülmektedir. Ancak 13 Şubat tarihinden itibaren İç Genelgenin hükümlerinin artık uygulanmayacağı, Üçüncü ülke faturaları üzerine yapılan menşe beyanlarının Gümrük Otoritesi tarafından artık kabul edilmeyeceği çıkarımında bulunabiliriz.

Güney Kore menşeli ve çıkışlı eşya üzerinde ticaret yapan Üçüncü ülkelerdeki ticaret firmalarının bundan böyle 2019/6 sayılı iç genelge hükümlerinden istifade etme hakları 13 Şubat 2024 tarihi itibariyle kalmamıştır. Bu bağlamda 13.02.2024 tarihinden itibaren Türkiye - Güney Kore Serbest Ticaret Anlaşması kapsamında tercihli tarifeden yararlandırılacak Güney Kore menşeli eşya için ibraz edilen menşe beyanlarının Güney Kore'de yerleşik bir ihracatçı tarafından yapılıp yapılmadığı hususu önem arz etmektedir.

Tüm gümrük idareleri tarafından, Türkiye - Güney Kore Serbest Ticaret Anlaşması kapsamında tercihli tarifeden yararlandırılacak Güney Kore menşeli eşya için Güney Kore’de yerleşik bir İhracatçı tarafından fatura, teslimat notu veya herhangi bir ticari belge üzerinde belirtilen ve ürünlerin teşhislerini mümkün kılmayı yeterli ayrıntıda tanımlayan Türkiye - Güney Kore Serbest Ticaret Anlaşması Çerçevesindeki Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmeliğin Ek-3’de yer alan usulüne uygun olarak yapılan Menşe Beyanının ibrazı aranılacak ve artık Üçüncü ülke faturaları üzerine yapılan menşe beyanları kabul edilmeyecektir.

Ancak Türkiye - Güney Kore Serbest Ticaret Anlaşması Çerçevesindeki Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmeliğin “Üçüncü Ülkelerde Düzenlenmiş Faturalar” başlıklı 31 inci maddesinde bahsedilen satış faturasının üçüncü ülkede yerleşik firma tarafından düzenlendiği durumlarda da, eşyanın bu Yönetmelik hükümlerini yerine getirmesi koşuluyla menşe beyanlarının kabul edileceği” hükmünden hareketle dış ticaret erbabının Üçüncü ülke faturaları üzerine yapılan menşe beyanlarının kabulüne son verilmesinden mağduriyet yaşayıp yaşamayacağını zaman gösterecektir.


Kaynakça

- 4458 Sayılı Gümrük Kanunu

- Türkiye ile Güney Kore arasında Serbest Ticaret Anlaşması (STA)

- Türkiye–Güney Kore Serbest Ticaret Anlaşması Çerçevesindeki Ticarette Eşyanın Tercihli Menşenin Tespiti Hakkında Yönetmelik

- Ticaret Bakanlığının 08.05.2013 tarihli Güney Kore STA Genelgesi

- Gümrük Müşavirleri Derneklerinin 24.05.2019 tarihli dilekçesi

- Risk Yönetimi, Tasfiye ve Döner Sermaye Genel Müdürlüğünün yazısı

- 21.11.2019 Tarihli ve 2019/6 Sayılı İç Genelge

- 13.02.2024 Tarihli ve 2024/5 Sayılı Genelge


Diğer Makale Yazıları
Gümrük İdarelerince Gümrük ve Dış Ticaret İşlemlerinde Tahsil Edilen Gümrük Vergisi, Diğer Eş Etkili Vergiler ve Mali Yükler
Gümrük İdarelerince Gümrük ve Dış Ticaret İşlemlerinde Tahsil Edilen Gümrük Vergisi, Diğer Eş Etkili Vergiler ve Mali Yükler
Antrepodaki Ambalajı Sağlam ve Orijinal Kaptaki Eksikliğe Uygulanan Ağır Cezai Müeyyide
Antrepodaki Ambalajı Sağlam ve Orijinal Kaptaki Eksikliğe Uygulanan Ağır Cezai Müeyyide
İsminin “Fon” Olarak Çağrıldığına Aldanmayın!
İsminin “Fon” Olarak Çağrıldığına Aldanmayın!
Gümrük Beyannamesinin İşlemin Niteliği İle İlgili 24'Nolu Kutusu
Gümrük Beyannamesinin İşlemin Niteliği İle İlgili 24'Nolu Kutusu
Mükelleflerden Alınan İGV’nin ve EMY’nin Geri Verilme Şartları ile İGV’nin Yeniden Tahsili
Mükelleflerden Alınan İGV’nin ve EMY’nin Geri Verilme Şartları ile İGV’nin Yeniden Tahsili
Gümrük Kanunu'nun Bazı Maddelerinde Önemli Değişiklikler Yapıldı
Gümrük Kanunu'nun Bazı Maddelerinde Önemli Değişiklikler Yapıldı
Mükelleflerden Alınan İGV’in ve EMY’ün Geri Verilme Şartları İle İGV’in Yeniden Tahsili
Mükelleflerden Alınan İGV’in ve EMY’ün Geri Verilme Şartları İle İGV’in Yeniden Tahsili
Covid-19 Salgını Nedeniyle Alınan Tedbirler ve Temassız Dış Ticaret
Covid-19 Salgını Nedeniyle Alınan Tedbirler ve Temassız Dış Ticaret
AB Ülkelerinden Gelen A.TR’li Eşyada Ek Mali Yükümlülük İçin BİLGE Sisteminin Menşe Şahadetnamesi İstememesi
AB Ülkelerinden Gelen A.TR’li Eşyada Ek Mali Yükümlülük İçin BİLGE Sisteminin Menşe Şahadetnamesi İstememesi
İthalatçılar İçin Çevre Katkı Payından (ÇKP) Sonra Şimdi de Geri Kazanım Katılım Payı (GEKAP) Uygulaması Başlıyor
İthalatçılar İçin Çevre Katkı Payından (ÇKP) Sonra Şimdi de Geri Kazanım Katılım Payı (GEKAP) Uygulaması Başlıyor
Gümrük Müşavirlerinin Korkulu Rüyası: Müteselsil Sorumluluk
Gümrük Müşavirlerinin Korkulu Rüyası: Müteselsil Sorumluluk
Yük Teslim Süreçlerinde Tartışmalara Yol Açan Belge: ORDİNO
Yük Teslim Süreçlerinde Tartışmalara Yol Açan Belge: ORDİNO
İngiltere'nin (BK’nın) Avrupa Birliğinden Ayrılması (Brexit)
İngiltere'nin (BK’nın) Avrupa Birliğinden Ayrılması (Brexit)
Türkiye - Birleşik Krallık Serbest Ticaret Anlaşması (STA)
Türkiye - Birleşik Krallık Serbest Ticaret Anlaşması (STA)
Gümrükte ve Maliyede Yapılan Uzlaşma Uygulamalarına Bakış
Gümrükte ve Maliyede Yapılan Uzlaşma Uygulamalarına Bakış
“Kolay İhracat Noktaları Projesi” Uygulamaya Alındı
“Kolay İhracat Noktaları Projesi” Uygulamaya Alındı
Gümrük İdarelerinde Beyan Edilen İskontoların Dikkate Alınmayarak Ceza Uygulanması
Gümrük İdarelerinde Beyan Edilen İskontoların Dikkate Alınmayarak Ceza Uygulanması
Usulsüzlük Cezasını Hafife Almayın
Usulsüzlük Cezasını Hafife Almayın
İthalatta Gözetime Tabi Eşyada Fazladan Ödenen Vergilerin Geri Verilmemesi İçin Kanun Maddesi Değiştirildi
İthalatta Gözetime Tabi Eşyada Fazladan Ödenen Vergilerin Geri Verilmemesi İçin Kanun Maddesi Değiştirildi
Gümrük İdarelerince Bazı ABD Menşeili Eşyanın İthalatında Geçmişe Yönelik Ek Tahakkuk ve Ceza Kararı Uygulanması
Gümrük İdarelerince Bazı ABD Menşeili Eşyanın İthalatında Geçmişe Yönelik Ek Tahakkuk ve Ceza Kararı Uygulanması
Geçmişe Yönelik Denetlemelerde Zamanaşımı Uygulamalarına Bir Bakış
Geçmişe Yönelik Denetlemelerde Zamanaşımı Uygulamalarına Bir Bakış
Debit Note (Borçlandırma Notu) ve Credit Note (Alacaklandırma Notu) Uygulamaları
Debit Note (Borçlandırma Notu) ve Credit Note (Alacaklandırma Notu) Uygulamaları
Giderek Önemi Artan Mikro İhracat
Giderek Önemi Artan Mikro İhracat
Gümrük Tarifesi ve Gümrük Tarifelerinde Korelasyon
Gümrük Tarifesi ve Gümrük Tarifelerinde Korelasyon
Ayniyet Tespitine İlişkin İş ve İşlemlerde Mevzuat Boşluğu
Ayniyet Tespitine İlişkin İş ve İşlemlerde Mevzuat Boşluğu
Gümrük Müşavir ve Gümrük Müşavir Yardımcılarına Disiplin Cezası Uygulamaları
Gümrük Müşavir ve Gümrük Müşavir Yardımcılarına Disiplin Cezası Uygulamaları
DİR’de Değişiklikler Yanında DİR Otomasyon Sisteminde Yapılan İşlemler Destek Yönetim Sisteme Aktarıldı
DİR’de Değişiklikler Yanında DİR Otomasyon Sisteminde Yapılan İşlemler Destek Yönetim Sisteme Aktarıldı
Ticaretin Kolaylaştırılması Anlaşması Kapsamında Yapılan Çalışmalar
Ticaretin Kolaylaştırılması Anlaşması Kapsamında Yapılan Çalışmalar
Gümrük Otoritesinin 70 Yaşına Gelmiş Gümrük Müşaviri, Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri ve Gümrük Müşavir Yardımcısına Bakışı
Gümrük Otoritesinin 70 Yaşına Gelmiş Gümrük Müşaviri, Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri ve Gümrük Müşavir Yardımcısına Bakışı
İTHALATTA GÖZETİM VE KORUNMA ÖNLEMİ UYGULAMALARI KAPSAMINDA HESAPLANAN KATMA DEĞER VERGİSİNİN İNDİRİM HAKKININ KALDIRILMASI
İTHALATTA GÖZETİM VE KORUNMA ÖNLEMİ UYGULAMALARI KAPSAMINDA HESAPLANAN KATMA DEĞER VERGİSİNİN İNDİRİM HAKKININ KALDIRILMASI
İthalatta KDV İndirim Hakkının Kaldırılması
İthalatta KDV İndirim Hakkının Kaldırılması
Pişmanlıkla Beyan Müessesesi (Gümrük Kanunu; 234/3)
Pişmanlıkla Beyan Müessesesi (Gümrük Kanunu; 234/3)
İhracatçıların Ahşap Ambalaj Malzemesi Alımında Dikkat Edeceği Hususlar
İhracatçıların Ahşap Ambalaj Malzemesi Alımında Dikkat Edeceği Hususlar
Gümrük İdaresine İnternet Üzerinden Beyanname Verilmesi Gerçekleşecek mi?
Gümrük İdaresine İnternet Üzerinden Beyanname Verilmesi Gerçekleşecek mi?

7/24 İletişim Hattı